بررسی ادغام مدل زیست محیطی و ساختار اقتصادی (مطالعه موردی :استان تهران)

چکیده: با وجود آمارهایی که از مقایسه میزان آلاینده های تهران با استانداردهای جهانی صورت می گیرد، ادعای دور از واقعیتی نیست اگر گفته شود اصلی ترین مشکل زیست محیطی استان تهران مسأله آلودگی هوا می باشد، که عوامل طبیعی و انسانی در ایجاد آن نقش دارند. استان تهران به علت موقعیت جغرافیایی و اقلیمی خاص و محصور بودن آن به وسیله کوه ها و عوامل انسانی چون رشد سریع جمعیت، تردد بیش از 3 میلیون وسائط نقلیه (خودرو، موتور سیکلت) و وجود تعداد کثیری از صنایع با آلودگی هوای فزاینده روبرو است. در این مطالعه که برای استان تهران بر مبنای جدول 15 بخشی داده – ستانده استان تهران و آمارهای انتشار آلاینده ها سال 1380 انجام می گیرد، با ارائه مدل داده - ستانده زیست محیطی که انتشار آلاینده های هوا (co_2,so_x,no_x,co,hc,spm) را در بر می گیرد و با استفاده از الگوی ساده داده – ستانده زیست محیطی، الگوی تعمیم یافته ایجاد آلایندگی و الگوی تعمیم یافته ایجاد و کاهش آلودگی لئونتیف و همچنین با توجه به هزینه ای که برای کاهش آلودگی توسط بخش های اقتصادی صورت گرفته است به برآورد میزان انتشار و همچنین ضرائب انتشار آلاینده ها برای فعالیت های مختلف اقتصادی استان تهران پرداخته شده است. بر اساس محاسبات انجام شده مشخص گردید که بطور کلی بخش های حمل و نقل، نیروگاه (برق) و محصولات کانی غیر فلزی آلاینده ترین بخش ها بوده اند. با استفاده از نتایج مدل سوم می توان گفت بخش های محصولات کانی غیر فلزی، صنایع غذایی و صنایع شیمیایی بیشترین هزینه را بابت رفع آلودگی هوا متحمل شده اند و همچنین این بخش ها بالاترین ضرائب مستقیم وهمچنین ضرائب مستقیم و غیر مستقیم کاهش آلودگی را به خود اختصاص داده اند.